ТЭСТ
Цікавыя факты пра мовы
З'явіўся ў продажы каляндар «Мова вольных» на 2024 год. На гэты раз ён прысвечаны вандроўкам па свеце і ўтрымлівае не толькі беларускія словы, але і іх пераклад на замежныя.

З гэтай нагоды мы падрыхтавалі адмысловы тэст, у якім сабралі цікавыя факты пра мовы, якія можна адшукаць у новым календары.

Абавязкова прайдзіце нашу віктарыну да канца! Калі ў вас будзе шмат правільных адказаў, вы атрымаеце промакод на зніжку 10% на набыццё календара «Мова вольных»!
ПАЧЫНАЕМ
Гэту мову часам называюць самай старажытнай у Еўропе. У яе лексіцы шмат слоў, падобных да слоў санскрыту.
Няправільна, гаворка ідзе пра літоўскую мову. Магчыма, праз сваю старажытнасць яна здаецца нам такой незразумелай.
Няправільны адказ. Грузінская мова адносіцца да картвельскіх, і навукова не высветлена яе сувязь з іншымі моўнымі групамі.
Так, гэта праўда. Можна знайсці мноства матэрыялаў, дзе параўноўваюцца літоўская мова і санскрыт, і іх носьбіты знаходзяць шмат падабенстваў.
Няправільна. Гаворка ідзе пра літоўскую мову. Магчыма, праз сваю старажытнасць яна здаецца нам такой незразумелай.
ДАЛЕЙ
ПРАВЕРЫЦЬ
ПАКАЖЫЦЕ ВЫНІК
У гэтай мове ўсе назоўнікі пішуцца з вялікай літары, а састаўныя лічэбнікі – у адно слова.
Не, ва ўкраінскай мове напісанне назоўнікаў і лічэбнікаў такое ж, як у беларускай мове.
Так, правільна. Нават самы банальны назоўнік (мяч – der Ball ці рука – die Hand) будзе пісацца з вялікай літары, а лічэбнік 888 на пісьме выглядае так – acht­hundert­acht­und­achtzig.
Не, па-польску ўсё падобна да напісання ў беларускай мове.
Не, па-літоўску ўсе назоўнікі не патрабуюць напісання з вялікай літары. Тое ж адносіцца і да напісання лічэбнікаў – яны пішуцца асобна.
ДАЛЕЙ
ПРАВЕРЫЦЬ
ПАКАЖЫЦЕ ВЫНІК
У алфавітным пісьме, якое выкарыстоўвае гэта мова, наогул няма вялікіх літар.
Не, вы што, ніколі не бачылі польскіх слоў? Няма вялікіх літар у мхедрулі – асноўным алфавіце грузінскай мовы. Усе літары ў ім напісаныя нібыта паміж дзвюма паралельнымі лініямі.
Няправільны адказ. Няма вялікіх літар у мхедрулі – асноўным алфавіце грузінскай мовы. Усе літары ў ім напісаныя нібыта паміж дзвюма паралельнымі лініямі.
Няправільна. У армянскім алфавіце ёсць вялікія літары. Няма іх у суседняй грузінскай мове.
Так, слушна. Няма вялікіх літар у мхедрулі – асноўным алфавіце грузінскай мовы. Усе літары ў ім напісаныя нібыта паміж дзвюма паралельнымі лініямі.
ДАЛЕЙ
ПРАВЕРЫЦЬ
ПАКАЖЫЦЕ ВЫНІК
Ї, є, ґ – гэта літары якога алфавіта?
Не, гэта тры літары з 33 украінскага алфавіта.
Так, правільна. Гэта тры літары з 33 украінскага алфавіта.
Не, у сербскім алфавіце няма ніводнай з гэтых літар. А ва ўкраінскім ёсць.
Не, няправільна. Усё нашмат прасцей – гэта тры літары з 33 украінскага алфавіта.
ДАЛЕЙ
ПРАВЕРЫЦЬ
ПАКАЖЫЦЕ ВЫНІК
Адзін з вядомых польскіх мемаў – Grzegorz Brzęczyszczykiewicz. Гэта выдуманыя імя і прозвішча героя фільма «Як я развязаў Другую сусветную вайну», якімі той «троліў» гестапаўцаў. Калі з іменем усё ясна, то як правільна чытаецца прозвішча?
Слушна. Вы выдатна разбіраецеся ў чытанні польскіх складаных слоў.
Не, складаныя польскія словы даюцца вам няпроста.
Не, нешта вы перамудрылі.
Не, крыху не так.
ДАЛЕЙ
ПРАВЕРЫЦЬ
ПАКАЖЫЦЕ ВЫНІК
Калі б вы авалодалі японскай мовай, то ў якім напрамку трэба было б чытаць тэксты?
Гэта часткова правільны адказ. Традыцыйна японцы выкарыстоўвалі кітайскі спосаб пісьма: сімвалы ідуць зверху ўніз, а слупкі – справа налева. Але ў навуковых тэкстах цяпер часцей выкарыстоўваецца еўрапейскі спосаб – так зручней перадаваць лічбы ці, напрыклад, формулы. Таксама можна сустрэць напісанне проста справа налева – па сутнасці, гэта традыцыйны спосаб, калі б тэкст пісаўся па адным сімвале ў слупок.
Гэта часткова правільны адказ. Традыцыйна японцы выкарыстоўвалі кітайскі спосаб пісьма: сімвалы ідуць зверху ўніз, а слупкі – справа налева. Але ў навуковых тэкстах цяпер часцей выкарыстоўваецца еўрапейскі спосаб – так зручней перадаваць лічбы ці, напрыклад, формулы. Таксама можна сустрэць напісанне проста справа налева – па сутнасці, гэта традыцыйны спосаб, калі б тэкст пісаўся па адным сімвале ў слупок.
Гэта часткова правільны адказ. Традыцыйна японцы выкарыстоўвалі кітайскі спосаб пісьма: сімвалы ідуць зверху ўніз, а слупкі – справа налева. Але ў навуковых тэкстах цяпер часцей выкарыстоўваецца еўрапейскі спосаб – так зручней перадаваць лічбы ці, напрыклад, формулы. Таксама можна сустрэць напісанне проста справа налева – па сутнасці, гэта традыцыйны спосаб, калі б тэкст пісаўся па адным сімвале ў слупок.
Гэта правільны адказ. Традыцыйна японцы выкарыстоўвалі кітайскі спосаб пісьма: сімвалы ідуць зверху ўніз, а слупкі – справа налева. Але ў навуковых тэкстах цяпер часцей выкарыстоўваецца еўрапейскі спосаб – так зручней перадаваць лічбы ці, напрыклад, формулы. Таксама можна сустрэць напісанне проста справа налева – па сутнасці, гэта традыцыйны спосаб, калі б тэкст пісаўся па адным сімвале ў слупок.
ДАЛЕЙ
ПРАВЕРЫЦЬ
ПАКАЖЫЦЕ ВЫНІК
Перад вамі – розныя формы аднаго і таго ж літоўскага прозвішча. Якая з іх дакладна ўказвае на незамужнюю жанчыну?
Няправільна. Гэта мужчынская форма літоўскага прозвішча.
Няправільна. Гэта форма прозвішча замужняй жанчыны.
Правільны адказ. Формы прозвішчаў незамужніх жанчын у літоўскай мове маюць канчаткі -aitė, -utė, -iūtė альбо -ytė.
З гэтай формай крыху складаней. З 2003 года ў Літве дазволілі жанчынам абіраць варыянт прозвішча без указання сямейнага статусу, без выкарыстання адмысловых суфіксаў. Проста да асновы прозвішча дадаецца канчатак -ė (Daukantas – Daukantė). У тэорыі такое прозвішча можа ўказваць на незамужнюю жанчыну, але адназначна пра гэта сказаць складана. Таму гэты адказ мы залічваем як няправільны.
ДАЛЕЙ
ПРАВЕРЫЦЬ
ПАКАЖЫЦЕ ВЫНІК
Адсутнасць пэўных націскаў; чытаецца так, як пішацца; да 11 зычных запар у словах; няма мужчынскага і жаночага родаў – у незвычайных фактах пра гэту мову можна знайсці такія сцвярджэнні.
Не, гэта ўсё кажуць пра грузінскую мову. Напэўна, гэта праўда толькі часткова, але факт застаецца фактам.
Слушна. Напэўна, гэта праўда толькі часткова, але факт застаецца фактам. Пра гэта піша нават Вікіпедыя.
Не, гэта ўсё кажуць пра грузінскую мову. Напэўна, гэта праўда толькі часткова, але факт застаецца фактам.
Не, гэта ўсё кажуць пра грузінскую мову. Напэўна, гэта праўда толькі часткова, але факт застаецца фактам.
ДАЛЕЙ
ПРАВЕРЫЦЬ
ПАКАЖЫЦЕ ВЫНІК
Толькі ў нямецкай мове ёсць літара ß – вострая …
Няправільна. Гэтая незвычайная літара называецца эсцэт, або вострая S, якая адпавядае падваенню гэтай літары. У некаторых нямецкамоўных краінах літару ẞ замяняюць на SS.
Няправільна. Гэтая незвычайная літара называецца эсцэт, або вострая S, якая адпавядае падваенню гэтай літары. У некаторых нямецкамоўных краінах літару ẞ замяняюць на SS.
Няправільна. Гэтая незвычайная літара называецца эсцэт, або вострая S, якая адпавядае падваенню гэтай літары. У некаторых нямецкамоўных краінах літару ẞ замяняюць на SS.
Правільна, літара называецца эсцэт, або вострая S, якая адпавядае падваенню гэтай літары. У некаторых нямецкамоўных краінах літару ẞ замяняюць на SS.
ДАЛЕЙ
ПРАВЕРЫЦЬ
ПАКАЖЫЦЕ ВЫНІК
У якой з пералічаных моў афіцыйна адсутнічае так званы клічны склон?
Так. Цяпер у беларускай мове не вылучаюць асобна клічны склон. Але ў вядомых літаратурных творах вы можаце яго пабачыць:

Ой, кажане, кажане!
Чаму ж ня сеў ты на мяне?
Каб я большы не падрос
Ды ад бацькавых калёс.

Не, ва ўкраінскай мове афіцыйна ёсць клічны склон.
Не, у польскай мове ёсць клічны склон. Ён называецца Wołacz.
Не, у літоўскай мове ёсць клічны склон. Ён называецца Šauksmininkas.
ДАЛЕЙ
ПРАВЕРЫЦЬ
ПАКАЖЫЦЕ ВЫНІК
Вы вельмі стараліся!
Вынік не найлепшы, але спадзяёмся, з беларускай мовай у вас справы нашмат лепшыя!

На жаль, промакод вы не выйгралі, але вы можаце паспрабаваць прайсці тэст яшчэ раз. Ці купіць каляндар — па гэтай спасылцы.
ПАСПРАБАВАЦЬ ЯШЧЭ РАЗ
Нічога страшнага!
Не перажывайце, у наступны раз вам больш пашанцуе!

На жаль, промакод вы не выйгралі, але вы можаце паспрабаваць прайсці тэст яшчэ раз. Ці купіць каляндар — па гэтай спасылцы.
ПАСПРАБАВАЦЬ ЯШЧЭ РАЗ
Вельмі-вельмі блізка да ідэалу!
Не перажывайце, у наступны раз вам больш пашанцуе!

На жаль, промакод вы не выйгралі, але вы можаце паспрабаваць прайсці тэст яшчэ раз. Ці купіць каляндар — па гэтай спасылцы.
ПАСПРАБАВАЦЬ ЯШЧЭ РАЗ
Амаль ідэальны вынік!
Вы былі вельмі блізкія да беспамылковага прахаджэння нашага тэста!

На жаль, промакод вы не выйгралі, але вы можаце паспрабаваць прайсці тэст яшчэ раз. Ці купіць каляндар — па гэтай спасылцы.
ПАСПРАБАВАЦЬ ЯШЧЭ РАЗ
Фантастыка! Не хапіла зусім крыху!
Не хапіла літаральна дробязей!

На жаль, промакод вы не выйгралі, але вы можаце паспрабаваць прайсці тэст яшчэ раз. Ці купіць каляндар — па гэтай спасылцы.
ПАСПРАБАВАЦЬ ЯШЧЭ РАЗ
Віншуем! Вы мовазнаўца года!
Усёй рэдакцыяй апладзіруем вам стоячы!

Вы выйгралі промакод на зніжку 10% на набыццё календара «Мова вольных». Ëн выглядае вось так — nashaniva. Замовіць каляндар можна па гэтай спасылцы.
ПАСПРАБАВАЦЬ ЯШЧЭ РАЗ
Замоўце каляндар па спасылцы
Адрыўны каляндар на 2024 год, але найперш — слоўнічак з яркімі беларускімі словамі.

Арыгінальны падарунак для сяброў і блізкіх.
© Наша Ніва, 2023