Віталь Рак адрадзіў легендарны клуб «Волат» у Варшаве. Фота: «Наша Ніва»
Віталь Рак выехаў з Беларусі ў студзені 2022 года. Спачатку сядзеў на кавідным каранціне ў Беластоку, потым паехаў ва Украіну, каб вырашыць пытанне з візай, пажыў у Лодзі і перабраўся ў Калабжэг — польскі гарадок амаль на мяжы з Германіяй. У Калабжэгу беларус затрымаўся амаль на паўтара года — працаваў трэнерам. Але пару месяцаў таму ён прыехаў у Варшаву, каб адрадзіць у Польшчы легендарны беларускі клуб адзінаборстваў «Волат».
Пра Калабжэг мужчына расказвае цёпла — горад з добрай экалогіяй, дзе файна жыць. Але «Волат» заўсёды працаваў у першую чаргу для беларусаў, таму Віталь выбраў для клуба Варшаву, дзе беларусаў шмат.
Віталь Рак адрадзіў легендарны клуб «Волат» у Варшаве. Фота: «Наша Ніва»
Каб стварыць умовы для адраджэння «Волата», Раку спатрэбіўся час. «Адразу, калі выехаў з Беларусі, зразумеў: калі я ў Польшчы надоўга, то трэба тут рабіць клуб, канкрэтыку распрацоўваў потым.
Калі выехаў, быў трохі ў прастрацыі, меў надзею, што зараз штосьці ў Беларусі зменіцца і я вярнуся туды. Пазней думаў, што пачакаю вяртання, але нядоўга, а цяпер маю адчуванне, што нейкі час мушу пражыць тут, таму трэба адчыняцца.
Віталь Рак на трэніроўцы са сваімі дочкамі. Фота: «Наша Ніва»
Але адчыніць клуб — не такая простая справа: дзеля гэтага неабходныя фінансы, і іх пошук заняў у мяне час», — кажа Віталь Рак.
У выніку інвестарам «Волата» стаў беларускі бізнэсовец, а памяшканне Віталь знайшоў у варшаўскім раёне Макотаў, які знаходзіцца блізка да цэнтра горада і дзе жыве шмат беларусаў і ўкраінцаў.
Там жа ён і сам зняў кватэру, бо, як расказвае спартовец, лагістыка — дужа важнае пытанне ў Варшаве. Горад вялікі, і ў ім бывае шмат затораў, таму калі ты жывеш і працуеш у розных раёнах Варшавы, то мусіш марнаваць шмат часу, каб даехаць.
Віталь адзначае, што ў Польшчы значна лягчэй арандаваць памяшканне, чым у Беларусі, — і залу ў школе, і асобны будынак. «Каб зняць залу ў беларускай школе, трэба падаць заяўку, потым пройдзе нейкі тэндар, збярэцца камісія, якая вырашыць, можна табе арандаваць залу ці не. Тут ты проста прыходзіш да дырэктара школы, дамаўляешся з ім наконт арэнды і абмяркоўваеш цану. Дырэктар вырашае, ці здаваць табе залу, а не ўлады горада, раёна ці нейкая камісія.
З прыватнымі арганізацыямі ў гэтым плане таксама прасцей. Для іх не праблема пусціць цябе ў залу раней, калі ты яшчэ не зарэгістраваны, ёсць больш свабоды. Усё вырашаецца на месцы і з канкрэтнымі людзьмі», — дзеліцца суразмовец.
«Волат» у выніку арандаваў асобны будынак са сваёй тэрыторыяй. Віталь Рак тлумачыць, што клубу трэба свая база, дзе можна працаваць увесь час. Бо клуб — гэта не толькі трэніроўкі, але яшчэ і камунікацыя яго ўдзельнікаў, клубныя мерапрыемствы. Але, магчыма, ужо ў гэтым годзе «Волат» запусціць пару філіялаў у варшаўскіх школах. Такая ж сістэма была ў клуба ў Беларусі: працавала галоўная зала ў Мінску і 11 філіялаў у горадзе ў розных школах або прыстасаваных памяшканнях на ўмовах пагадзіннай арэнды.
Віталь Рак адрадзіў легендарны клуб «Волат» у Варшаве. Фота: «Наша Ніва»
Акрамя філіялаў у Варшаве, ёсць спартоўцы і ў іншых польскіх гарадах, гатовыя працаваць пад брэндам «Волата». Віталь поўны планаў і гатовы стварыць сетку спартовых клубаў, а то і разгледзець працу ў іншых краінах.
Праўда, спадзяецца, што так надоўга «Волат» усё ж такі не затрымаецца ў Польшчы і з’явіцца магчымасць вярнуцца на радзіму. Але ў такім выпадку, як мяркуе беларус, варшаўскі «Волат» таксама застанецца — будзе філіялам беларускага.
Калі знайшлося памяшканне пад клуб, трэба было яго прывесці ў адпаведны выгляд, таму каманда «Волата» зрабіла сваімі сіламі рамонт. Для пачатку падрыхтавалі дзве трэніровачныя залы, раздзявальні, душы і туалеты, каб можна было запусціць клуб.
«Гэтая першая фаза рамонту, каб прывесці памяшканне ў належны для трэніровак стан, цягнулася месяц. На некаторыя спецыфічныя рэчы кшталту замены сантэхнікі наймалі спецыялістаў, але розную шпаклёўку, тынкоўку і афарбоўку рабілі самі. Цяпер рамонт працягваецца, робім тое, чым можна займацца, калі клуб ужо працуе. У нашым будынку ёсць памяшканне, дзе мы зробім яшчэ адну спартовую залу, таксама адкрыем кавярню і дзіцячую зону.
Яшчэ пры клубе ёсць адкрытая пляцоўка, якую мы абсталюем для трэніровак — паставім турнікі і брусы, зробім гумовае пакрыццё. Магчыма, павесім там баксёрскія мяшкі, каб можна было праводзіць на пляцоўцы паўнавартасныя трэніроўкі. Трэба толькі ўзгадніць гэта з польскімі ўладамі і, магчыма, з суседзямі. Побач жылыя дамы, і калі хтосьці будзе біць у мяшок, гэта можа перашкаджаць людзям. Не хацелася б псаваць адносіны з людзьмі, якія там жывуць», — расказвае Віталь Рак.
«Трэніроўкі праходзяць па-беларуску, і ўсе ўсё разумеюць»
Віталь падкрэслівае, што «Волат» — нацыянальна арыентаваны клуб. Паколькі стварылі яго беларусы, то займаюцца ў ім збольшага таксама беларусы. Але на трэніроўкі прыходзяць і палякі, і ўкраінцы, галоўнае — быць адкрытым да беларускай мовы.
«Пакуль што трэніроўкі праходзяць па-беларуску, і ўсе ўсё разумеюць, палякі таксама. На трэніроўцы не трэба так шмат мовы, як на лекцыі па філасофіі. Я добра валодаю польскай мовай, бо шмат працаваў з палякамі, у групах, дзе былі толькі палякі. Астатнія трэнеры пакуль вучаць мову, але ў нас яшчэ не было такога, каб хтосьці кагосьці не зразумеў, бо беларуская мова падобная да польскай. Калі толькі прыехаў сюды, мяне вучылі: не можаш штосьці сказаць па-польску — кажы па-беларуску, і 80% імавернасці, што цябе зразумеюць. Трэба вывучыць умоўна 50 польскіх слоў, каб праводзіць трэніроўкі, і любы нармальны чалавек можа гэта зрабіць.
Віталь Рак адрадзіў легендарны клуб «Волат» у Варшаве. Фота: «Наша Ніва»
Трэніроўкі па-беларуску — гэта натуральна для нас. Мова — пласт культуры, дык чаму беларусы павінны размаўляць на іншай мове? Але ў нас кожны можа размаўляць на той мове, на якой хоча.
Калі я трэнірую людзей і бачу ў іх вачах, што яны нешта не зразумелі, для мяне не праблема паўтарыць гэта на любой мове, якой я валодаю», — кажа ён.
Сам Віталь — трэнер па каратэ з 23-гадовым досведам, чэмпіён Беларусі. Акрамя яго, у варшаўскім «Волаце» працуе, напрыклад, Іван Ганін — пераможца Кубка свету і срэбраны прызёр чэмпіянату свету па кікбоксінгу, а таксама Андрэй Саковіч — пераможца буйных турніраў па грэплінгу і бразільскім джыу-джыцу.
Віталь Рак адрадзіў легендарны клуб «Волат» у Варшаве. Фота: «Наша Ніва»
Акрамя згаданых адзінаборстваў, у «Волаце» займаюцца тайскім боксам, змешанымі адзінаборствамі, функцыянальным трэнінгам для дарослых, фізічнай падрыхтоўкай для дашкольнікаў і карэкцыйнай гімнастыкай.
Наколькі цяжка зарэгістраваць у Польшчы клуб? Прыкладна тое самае, што ў Беларусі, расказвае Віталь. Беларус удакладняе, што весці справаводства ў Варшаве можа быць няпроста, і ён хоча атрымаць некалькі кансультацый па далейшай дзейнасці.
З другога боку, польская дзяржава ідзе насустрач падобным ініцыятывам.
«Тут нашмат лягчэй атрымаць пад такія праекты «дафінансаванне» (фінансавую падтрымку. — «НН») ад самакіравання (мясцовага выканкама. — «НН»). Калі ты працуеш з дзецьмі, моладдзю, увогуле з людзьмі, проста давай справаздачу аб сваёй дзейнасці ў мясцовы орган улады, то-бок кіраўніцтву гміны, павета ці ваяводства. Тады яны могуць табе фінансава дапамагчы. Мы ў Беларусі працавалі не адзін год, у нас займалася 500 чалавек моладзі, мы рыхтавалі спартсменаў у нацыянальныя зборныя, яны ехалі ў складзе зборных на топ-турніры, напрыклад, на чэмпіянат свету, і паказвалі там самыя лепшыя вынікі з усёй зборнай. І пры гэтым нам [беларуская] дзяржава ні разу не дапамагла фінансава.
Яшчэ тут шмат розных грантавых праграм, у якіх можна ўдзельнічаць і атрымліваць грошы пад канкрэтныя праекты, накіроўваць іх на развіццё клуба. Гэта дае перспектывы, дапамагае развівацца хутчэй. Але мо гэта ў пачатку ўсё выглядае радасна, пабачым, што будзе далей».
Трэнер выдзяляе тры мэты ў працы «Волата». Першая — масавы спорт, то-бок заахвоціць максімальную колькасць насельніцтва да здаровага ладу жыцця і рэгулярных заняткаў фізічнай культурай і спортам. Тыя, хто мае для гэтага адпаведныя даныя і жаданне прафесійна займацца спортам, мусяць таксама мець такую магчымасць. І трэцяя рэч — прэзентацыя беларусаў на спартовай арэне праз добрыя вынікі выхаванцаў клуба. Ды і не толькі беларусаў, а, як удакладняе Віталь, «усіх брацкіх народаў Інтэрмарыума, з якімі мы працуем, у тым ліку палякаў і ўкраінцаў», — дзеліцца суразмовец.
«Хачу падкрэсліць, што «Волат» — гэта не толькі спартовы клуб, мы за комплекснае развіццё асобы. Кожная асоба павінна развівацца ў чатырох кірунках: фізічнае развіццё, інтэлект, сацыяльныя сувязі — камунікацыя з сям’ёй, сябрамі, асэнсаванне сваёй прыналежнасці да пэўнай сацыяльнай групы — і матывацыйны кірунак.
Калі хаця б адзін кампанент выпадае, патэнцыял любой асобы зніжаецца. Наша задача — выхоўваць актыўных, здаровых, амбіцыйных людзей, якія будуць пераможцамі не толькі ў спорце, але і ў жыцці.
Што тычыцца нашага месца ў нацыянальным вызвольным руху, то гэта праца з беларусамі і наш унёсак у развіццё і ўмацаванне нашага народа. Мы гуртуем беларусаў, каб у краіне змянілася сітуацыя і беларусы нарэшце сталі гаспадарамі на сваёй зямлі. Як я бачу, Беларусь можна вызваліць, толькі згуртаваўшыся па-за межамі Беларусі, хаця і з падтрымкай беларусаў, якія цяпер унутры краіны. Таму наша задача — выхаваць асобу», — тлумачыць Віталь Рак.
Віталь Рак адрадзіў легендарны клуб «Волат» у Варшаве. Фота: «Наша Ніва»
«Наша Нiва» — крыніца якаснай інфармацыі і бастыён беларушчыны
ПАДТРЫМАЦЬ «НН»Папоў: Наш вораг — не такі вялікі, гэта ўсё тыя ж 3%, і яно вылезе
«Мы будзем чакаць». Віктар Лукашэнка ўсё яшчэ спадзяецца атрымаць запрашэнне на Алімпіяду
