Isnujuć dva śpisy 100 najlepšych detektyŭnych ramanaŭ usich časoŭ, stvoranyja ŭ 1990-ch piśmieńnikami i ekśpiertami: brytanskaja i amierykanskaja viersii. Jany zbolšaha supadajuć, tolki miescy ŭ knihaŭ roznyja.
librarything.com
Pieršaje miesca ŭ brytanskim śpisie zajmaje biestseler Džazefiny Tej (psieŭdanim Elizabiet Makintoš) «Dačka času», dzie hałoŭny inśpiektar Ałan Hrant, jaki napiaredadni złamaŭ nohi, ad niama čaho rabić zacikaviŭsia historyjaj Ryčarda III, reputacyju jakoha źniščyli Tomas Mor i Uiljam Šekśpir. Abapirajučysia na histaryčnyja krynicy (Elizabiet Makintoš była znaŭcam brytanskaj historyi i aŭtaram histaryčnych ramanaŭ), Hrant dakazvaje, što Ryčard III nie zabivaŭ svaich plamieńnikaŭ — synoŭ tahačasnaha karala.
Naturalna, što sproby abialić reputacyju Ryčarda III byli i raniej. Ale mienavita paśla vychadu ramanu «Dačka času» (u jakaści epihrafu była ŭziataja staraja anhlijskaja prymaŭka «Praŭda — dačka času») u brytanskim hramadstvie ŭźnikła šyrokaja dyskusija nakont byłoha karala Anhlii i była pierahledžana jahonaja rola ŭ historyi.
Druhoje miesca ŭ śpisie zajmaje raman amierykanskaha piśmieńnika Rejmanda Čandlera «Hłyboki son». Špijonski raman Džona Le Kare «Špijon, jaki viarnuŭsia z choładu» na trecim miescy.
«Zabojstva Rodžera Ekrojda» Ahaty Kryści, dzie jana adyšła ad tradycyjnych kanonaŭ detektyva, na piatym miescy. Darečy, pryhody Šerłaka Chołmsa tolki dvaccatyja.
A voś u amierykanskim śpisie detektyvy pra Šerłaka Chołmsa zajmajuć pieršaje miesca.
librarything.com
Adzin z pačynalnikaŭ amierykanskaha nuaru Dešyeł Chemet z «Maltyjskim sokałam» na druhim miescy, detektyvy Edhara Po — trecija, «Dačka času» D Tej — 4-ja, «Hłyboki son» Čandlera — 8-y, a «Dziesiać niehrycianiataŭ» Ahaty Kryści — tolki 10-ja (u amierykanskim varyjancie — «I nikoha nie stała»).
A voś «Prezumpcyja nievinavataści» (Presumed Innocent) Skota Turava na vysokim piatym miescy. Skot Turaŭ (Scott Turow) — viadomy amierykanski piśmieńnik, aŭtar jurydyčnych tryleraŭ, a taksama juryst.
Skot Turaŭ (Scott Turow). Fota: Roberto Serra / Iguana Press / Getty Images
Jon naradziŭsia ŭ Čykaha 12 krasavika 1949 hoda, praź niekalki dzion u jaho jubilej — 75 hadoŭ. Jak paviedamlaje Vikipiedyja, jahonyja baćki byli dziećmi jaŭrejaŭ, što emihravali ź Biełarusi.
U 1987 hodzie Skot Turaŭ napisaŭ detektyŭ «Prezumpcyja nievinavataści».
Hałoŭny hieroj — akruhovy prakuror z pakazalnym imiem Raści Sabič. Zabivajuć jahonuju padnačalenuju i byłuju kachanku Karalin Palimus. Spačatku rasśledavać spravu daručajuć Sabiču, ale chutka padazreńnie padaje na jaho, bo na heta ŭkazvajuć šmatlikija ŭliki, i prakurora biaruć pad vartu.
Raści Sabič vymušany źviarnucca da svajho «zaklataha voraha», supiernika ŭ sudovych pracesach, vielmi darahoha advakata Sendzi Sterna.
U 1990 hodzie Ałan Pakuła źniaŭ tryler pa hetym ramanie, dzie hałoŭnuju rolu syhraŭ Charysan Ford, u jakoha, darečy, taksama biełaruskija karani.
Poster filma «Prezumpcyja nievinavataści» (1990) z Charysanam Fordam i Raulem Chulia (advakat Stern)
Darečy, žonku Raści Sabiča syhrała Boni Biedelia — žonka Džona Mak-Lejna (Brusa Uilisa) u «Mocnym arešku» i ciotka Makaleja Kałkina («Adzin doma») u realnym žyćci.
Na červień płanujecca premjera sieryjała «Prezumpcyja nievinavataści» na Apple TV z Džejkam Džylenchołam i Rut Nieha ŭ hałoŭnych rolach.
U sieryjale ad Apple TV «Prezumpcyja nievinavataści» hałoŭnuju rolu syhraje Džejk Džylenchoł. Film vyjdzie na ekrany ŭ siaredzinie červienia
A Skot Turaŭ paśla napisaŭ niekalki jurydyčnych tryleraŭ. Jon vielmi aktyŭny ŭ fejsbuku, u kastryčniku 2023 hoda reahavaŭ na izrailska-paleścinski kanflikt.
U brytanskim śpisie «Prezumpcyja nievinavataści» na 48-m miescy.
Ale varta taksama ŭličvać, što hetyja śpisy składalisia ŭ kancy XX stahodździa, i tam niama ramanaŭ Ju Nieśbio i Robierta Hełbrejta (Džoan Roŭlinh) — na siońnia załatych etałonaŭ sučasnaha detektyva.
Čytajcie taksama:
10 novych sieryjałaŭ, jakija vyjduć viasnoj
Ci vyjduć apošnija detektyvy Roŭlinh i Nieśbio pa-biełarusku?
