Illa Dabratvor. Fota z asabistaha archivu hieroja
— Ina kazała, što da peŭnaha momantu nie cikaviłasia palitykaj, a za Łukašenku ŭ 2010 prahałasavała tolki nazło vam. Čamu vy ličycie, što jana chitruje?
— Jaje siabroŭkami byli Dyjana Šybkoŭskaja i Śviatłana Žyhimont. Abiedźvie jany zaŭsiody padtrymlivali Alaksandra Łukašenku.
A z žonkaj siabroŭki razmaŭlali ŭ tym liku na palityčnyja temy. Tamu ja dumaju, što hałasavała za Łukašenku jana nie nazło mnie, a tamu što heta byŭ jaje vybar. Jana sapraŭdy ličyła, što jon — prezident, a apazicyja — nichto.
Adna z typovych karcin Śviatłany Žyhimont, pryśviečanych pratestam-2020
— A jak Žyhimont i Šybkoŭskaja ŭźnikli ŭ žyćci vašaj siamji?
— Žyhimont, možna skazać, była našaj susiedkaj i niejak paznajomiłasia z majoj byłoj žonkaj. A Dyjana Šybkoŭskaja… Dakładna nie viedaju, jak jany paznajomilisia. Ale niahledziačy na toje, što Śviatłana i Dyjana byli maimi palityčnymi apanientkami, ja nie byŭ suprać taho, kab jany siabravali ź Inaj. Siabroŭki žonki — heta siabroŭki žonki. Razumiejecie?
— To-bok takoje siabroŭstva vas nie biantežyła?
— Nie. Heta było prava Iny nie pahadžacca sa mnoj, mieć svaje asabistyja palityčnyja pohlady. Heta nijak nie ŭpłyvała na našy stasunki.
Jana ŭdzielničała ŭ maich kampanijach, u tym liku, źbirała podpisy za majo vyłučeńnie na parłamienckich vybarach. Ale ja płaciŭ joj za heta.
Na takich umovach jana pahadžałasia pracavać z apazicyjaj, budučy prałukašenkaŭskich pohladaŭ. Ale mnie chaciełasia, kab my rabili niešta razam.
Illa Dabratvor. Fota z asabistaha archivu hieroja
— U vas zaŭsiody była prabiełaruskaja pazicyja. Jak tady vy pahadzilisia na toje, kab Žyhimont i Šybkoŭskaja, jakija vidavočna za ruski śviet, stali chrosnymi vašych dziaciej?
— Chrosnymi ich abrała žonka, heta byŭ jaje vybar. Kali kachaješ čałavieka, dyk… Palityčnyja pohlady — heta ŭsiaho tolki palityčnyja pohlady.
Da tych ža Dyjany i Śviatłany ŭ mianie nijakich pretenzij niama. Tak, jany biezumoŭna byli suprać našaha šlubu. Kali Ina raźviałasia, ja žartavaŭ, što jana pasłuchałasia ich.
Našym razvodam Ina zrabiła vialikaje śviata dla łukašenkaŭskich prapahandystaŭ.
Darečy, my ź Inaj paśla 2020 hoda chadzili na vystavu karcin Žyhimont, jakuju taja rabiła. Ina tam była — i mianie zaciahnuła — vielmi miła razmaŭlała sa Śviatłanaj, jany źbiralisia jechać razam, zdajecca, u Ispaniju.
Tamu dla mianie vidavočna, što praŭkrainskaja pazicyja Iny ciapier — heta byccam by pazicyja. A z pratestam… Duratoj było viešać (u 2021 hodzie Ina paviesiła na voknach kvatery vialikija foty Viktara Babaryki, Śviatłany Cichanoŭskaj, Maryi Kaleśnikavaj i vyjavu Pahoni. — «NN»)…
Ja šmat hadoŭ pravodziŭ akcyi. I zaŭsiody ŭ arhanizacyi było praviła: ty nikoli nie pravodziš akcyju tam, dzie žyvieš. Bo heta adrazu pryciahvaje ŭvahu da ciabie. Heta vidavočna. I kali ty viešaješ takija fota ŭ toj pieryjad, kali ludziej sadžajuć… Absalutna biessensoŭnaja akcyja. Kolki ludziej pabačyć hetyja fota na małaludnaj vulicy?
Biessensoŭnaja, akramia toj situacyi, kali ty chočaš źjechać. Ja za šmat hadoŭ bačyŭ dastatkova aktyvistaŭ, jakija rabili takija samyja rečy: «Sfotkaj mianie, byccam zmahajusia». A potym źjazdžali ŭ Jeŭropu.
— Kali vy kazali, što viernieciesia ŭ Biełaruś — heta było surjozna ci niejki emacyjanalny paryŭ?
— Ja liču, što nie maju nijakaha maralnaha prava znachodzicca na voli, kali maje kalehi siadziać. Ja nie baču karyści ad svajho znachodžańnia ŭ Polščy. Adzinaje, u čym byŭ sens — u sprobach niejak viartać siamju.
Ja nie baču ciapier ničoha, što strymlivała by mianie ad pajezdki ŭ Biełaruś. Biełaruś — moj dom. Ja nie chacieŭ jechać siudy (u Polšču. — «NN»). Ja pajechaŭ tolki praz toje, što Ina ŭhavaryła mianie vyvieźci dziaciej. I heta była maja vialikaja pamyłka. Fatalnaja pamyłka. Mnie nie treba było lacieć da žonki. Treba było zastavacca ź dziećmi ŭ Biełarusi, bo ŭsio było ŭžo skončana.
Nie ja vyrašaŭ. Jana.
Jakuju my novuju Biełaruś chočam pabudavać? Tyja, chto pryjšoŭ u 2020 hodzie… Alaksandr Łukašenka kaliści zusim pravilna skazaŭ pra tych, chto vyjšaŭ u 2020 hodzie, što heta ałkaholiki, narkamany, i prastytutki. Pažyŭšy ŭ Varšavie i pahladzieŭšy na niekatorych našych aktyvistaŭ, jakija pryjšli ŭ 2020 hodzie, ja absalutna zhodny z hetaj frazaj. Nie ŭsie, ale častka ź ich chacieła prosta źjechać. I my bačym heta pa akcyjach. Prychodziać na akcyi adzinki. I toje z hetych adzinak potym akazvajecca pałova ahientami KDB. Ja voś ciapier pieršy raz za dva hady schadziŭ na akcyju — Čarnobylski šlach. Nijakaha žadańnia chadzić tudy ŭ mianie niama. U mianie vialikaje rasčaravańnie ŭ tym aktyvie, jaki vychodziŭ u 2020 hodzie. Ni pra jakuju pryncypovuju pazicyju nie moža być i havorki.
Illa Dabratvor. Fota z asabistaha archivu hieroja
— Vy raspaviadali pra pracu byłoj žonki ŭ Śviata-Jelisaviecinskim manastyry i pisali ŭ fejsbuku, što jaje zvolnili paśla skandału. Dyk što ž tam adbyvałasia? Jak Ina ŭvohule pracaŭładkavałasia tudy?
— Ja nie viedaju dakładna. U nas jość ahulnaja znajomaja Kaciaryna (nie pamiataju jaje proźvišča), ź jakoj my taksama paznajomilisia ŭ narodnym teatry «Žyvaja płanieta», dzie hrali. Jana paźniej jeździła ŭ DNR. Chutčej za ŭsio, Ina praź jaje pracaŭładkavałasia ŭ Śviata-Jelisaviecinski manastyr. Było heta dzieści ŭ 2017-2018.
Ina ad manastyra jeździła pa Skandynavii — jany handlavali roznymi vyrabami. Kamandziroŭki byli na miesiac-dva. Ja joj kazaŭ: «Ty z adnaho boku pracuješ, a z druhoha — viza ŭ ciabie turystyčnaja. Jak ty možaš handlavać?».
Paśla byŭ niejki skandał, padrabiaznaściej jakoha ja nie viedaju. Mnie i tady było nie cikava, što zdaryłasia, i zaraz.
— Ina raspaviadała, što paśla 2020 hoda vašy dzieci nie viarnulisia ŭ dziaržaŭnuju škołu.
— Tak, ale pierad hetym treba adznačyć, što šmat hadoŭ vaziŭ dziaciej u biełaruskamoŭnuju škołu — darečy, mienavita tam ja i paznajomiŭsia ź Juryjam Vaskrasienskim, jaho dzieci tam taksama vučylisia. I my na baćkoŭskim schodzie paznajomilisia. Ja jeździŭ z Anharskaj na Uručča i kožny dzień vaziŭ dziaciej, bo dla mianie było važna, kab jany navučalisia na biełaruskaj. A Ina była suprać. Nijakaj palityki, prosta nie chacieła tak daloka vazić dziaciej — i samastojna pieraviała dziaciej u zvyčajnuju škołu pobač z domam.
U 2020 sapraŭdy pieraviała ŭ pryvatnuju, ale nijakaj biełaruskaści tam nie było.
— A što heta była za škoła?
— Nie pamiataju. Zdajecca, jana była ŭ Łošycy. Ale vyciahvać pryvatnuju škołu było składana, bo ja ŭvieś čas pracavaŭ.
— Kim vy ŭ toj čas pracavali?
— A kim ja tolki nie pracavaŭ. Naprykład, z Paŭłam Kuncevičam, jaki ciapier palitźniavolenny, jeździli pa vobłaści i stavili ciaplicy — narmalnyja hrošy byli.
Apošnija 5-6 hadoŭ adčuvaŭ siabie bankamatam.
— U svaich dopisach na fejsbuku vy abvinavačvajecie byłuju žonku ŭ tym, što jana nie vielmi dobraja maci. Kali vy sapraŭdy ličycie, što dzieciam ź joj drenna, čamu nie zabieracie ich sabie, kab hadavać samastojna?
— Pa-pieršaje, ja nie vyciahnu heta pa hrašach. Tut možna žyć adnamu, a razam ź dziećmi, navat pracujučy…
Pa-druhoje, nu voś jana mnie kaža: «Ty ža možaš zabrać dziaciej…», a potym «Zdymi kvateru dobruju», a potym «Praz sud». A vy ž viedajecie, što sud tut moža być i hod, i dva. Joj padabajecca sudzicca. Jana niekalki razoŭ padčas našaha šlubu padavała na razvod, a potym zabirała zajavu.
Čytajcie taksama:
Były aktyvist Illa Dabratvor žyvie ŭ Varšavie prosta ŭ svaim taksi
Maci piacioch dziaciej Ina Dabratvor paśla vialikich štrafaŭ źjechała ŭ Polšču
